Meer dan een museum: een belevenis
In de jaren 1990, toen hij internationale bekendheid genoot en over de hele wereld exposeerde, kwam de Belgische kunstenaar Jean-Michel Folon (1934-2005) op het idee om een stichting op te richten waar de werken die hij zijn hele carrière had bewaard op één plaats zou bij elkaar gebracht zouden worden.
Hoewel hij in Italië en Frankrijk heel bijzondere locaties aangeboden kreeg, was Folon gefascineerd door het voorstel van het Waalse Gewest om zijn stichting aan de rand van het Zoniënwoud te vestigen, in het Domaine régional Solvay, op zo’n 20 minuten rijden van Brussel. Folon, een groot pleitbezorger van natuurbescherming, was extra enthousiast over dit park van 227 hectare omdat hij het al sinds zijn kindertijd kende. Halverwege de Tweede Wereldoorlog was zijn familie naar het naburige Genval verhuisd. De jonge Jean-Michel wandelde regelmatig langs het toen ontoegankelijke landgoed en droomde van ‘de tuin van duizend rododendrons’.
In oktober 2000 opende de Fondation Folon haar deuren voor het publiek in de boerderij van Zondael, in 1836 ontworpen door de architect Jean-Pierre Cluysenaar (die het jaar daarop de beroemde Sint-Hubertusgalerijen in Brussel ontwierp). Folon ontwierp de enscenering van de zalen niet zozeer als een museum maar als een totaal kunstwerk, een van zijn laatste creaties, als een duik in het hoofd van de kunstenaar. Bijgestaan door het scenografiebureau EuroCulture en het architectuurbureau Art&Build, bedacht hij een immersieve en poëtische museumervaring. Daartoe maakte hij gebruik van klank en beweging; perspectieven, spiegeleffecten, muziek, films en animatiefilms ritmeren het bezoek.
De originele muziek van de Franse componist Michel Colombier voor de beroemde eindgeneriek van de Franse televisiezender Antenne 2 treedt in resonantie met Folons kleurenpalet. De boodschap en de vorm zijn volledig op elkaar afgestemd.
Na verloop van tijd zijn aan het door Folon gecreëerde parcours ruimtes voor tijdelijke tentoonstellingen toegevoegd. Een- of tweemaal per jaar richten deze tentoonstellingen de schijnwerpers op aspecten van Folons oeuvre of presenteren werk van kunstenaars die Folon tot zijn ‘geestesverwanten’ rekende.